EM SÖZLÜK

ABC Analizi

Müşteri taleplerinin miktar ve karakteristiğine göre gruplandırılmasını amaçlayan yöntemin adıdır. Ürünler, talep miktarına göre büyükten küçüğe üçe ayrılır ve A, B, C tipi olarak sıralanır.

Aday Çözüm

Optimizasyonda ve matematiğin diğer dallarında ve arama algoritmalarında (bilgisayar bilimlerinde), aday bir çözüm, belirli bir problemin uygulanabilir bölgesindeki olası çözümler grubunun bir üyesidir.

Ağ Diyagramı

Görevleri, bağımlılıkları ve projenizin kritik yolunu görüntülemek için grafiksel bir yoldur. Kutular (veya düğümler) görevleri temsil ediyorsa, Bağımlılıklar bu kutuları birbirine bağlayan satırlar halinde gösterilir.

Ağ Modeli

Ağ tasarımı, bir bilgisayar ağ altyapısının uygulanmasının planlanması anlamına gelir. Ağ tasarımı genellikle ağ tasarımcıları, mühendisleri, Bilişim Sistemleri yöneticileri ve diğer ilgili personel tarafından yapılır. Bir ağ altyapısı uygulanmadan önce yapılır.

Ağaç Diyagramı

Sistematik olarak parçalanan ve ardından bir koşul, fenomen, süreç veya durumun tüm bileşenlerini veya unsurlarını ardışık seviyelerde veya aşamalarda artan ayrıntılarla haritalayan grafik aracı. Organizasyon şeması, Bağlantı Ağacı olarak da bilinir.
Ağaç Diyagramı, ağaç benzeri bir yapıda hiyerarşiyi görsel olarak göstermenin bir yoludur.

Akış

Bir işin sürecini belirler. Bir başlangıç ve bir bitiş noktası arasındaki süreçtir.

Akış Hattı

Endüstriyel imalatta, bir ürünün ardışık imalat ve işlenti adımları.

Akış Kontrol Diyagramı

Bir kontrol akışı şeması, bir iş sürecinin kontrol sürecini, süreci veya incelemeyi tanımlayan bir şemadır. Kontrol-akış şemaları 1950’lerde geliştirilmiştir ve çok sayıda mühendislik disiplininde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Altın Oran

Altın oran, matematik ve sanatta, bir bütünün parçaları arasında gözlemlenen, uyum açısından en yetkin boyutları verdiği sanılan geometrik ve sayısal bir oran bağıntısıdır.

Amaç Fonksiyonu

Amaç, üretim ile ilgili kârın maksimize edilmesine ve maliyetin minimize edilmesine karşılık gelen üretim çıktı hedefini tanımlayan matematiksel bir denklemdir. Daha sonra nihai sonucun değerini belirlemek için değişkenlerin korelasyonunu kullanır. Başka bir deyişle, işletmelerin karlılık ve üretim hedeflerine ulaşmak için kullandıkları bir formül.

Amortisman

Amortisman, maddi bir varlığın maliyetini faydalı ömrü boyunca tahsis eden bir muhasebe yöntemidir ve değer düşüklüğünü hesaba katmak için kullanılır. İşletmeler hem vergi hem de muhasebe amaçlı olarak uzun vadeli varlıkları amorti eder. Vergiler açısından, işletmeler satın aldıkları maddi varlıkların maliyetini işletme gideri olarak düşebilir.

Ampirik Kural

Ampirik kural normal bir dağılım için hemen hemen tüm verilerin ortalama üç standart sapma içinde olacağını belirten istatistiksel kuraldır. Kırıldığında, deneysel kural,% 68’in ilk standart sapmadan,% 95’inin ilk iki standart sapmadan ve % 99.7’sinin dağıtımın ortalamasının ilk üç standart sapmasından geçeceğini göstermektedir.

Analiz

Aralarındaki ilişkiyi ortaya çıkarmak için bileşen parçalarına ayırarak veri veya bilgilerin sistematik bir şekilde incelenmesi ve değerlendirilmesi. Sentez karşısında. Sebep-sonuç ilişkilerini ortaya çıkarmak ve anlamak için verilerin ve gerçeklerin incelenmesi, böylece problem çözme ve karar verme için temel sağlar.

Ara yüz

Bir yazılımın kullanıcılara daha güzel ve daha kolay şekilde anlatılması için gereken bir kurgu.

Arz

Belirli bir fiyattan satın alınabilecek bir ürünün (mal veya hizmet) toplam miktarı.

Atama Problemleri

Atama modeli veya problemi doğrusal programlamanın özel bir halidir. Atama modellerinde amaç türlü kaynakların değişik görevlere en uygun dağıtımını yaparak toplam karı maksimum veya toplam maliyeti minimum kılmaktır. Etkinliği maksimum kılmak için kaynak kullanımının birebir dağıtımını sağlamaktır.

Azalan Bakiyeler Amortismanı

Kalan değerler üzerinden aşınma payı olarak hesaplanır. Normal aşınma payı oranının 2 katı alınır, ancak bu oran % 50 yi geçemez. Amortisman oranı net değer üzerinden hesaplanır, yani varlığın tutarından ayrılmış birikmiş amortismanlar çıkarılır.

Balık Kılçığı Metodu

Balık kılçığı diyagramı; bir başka ismiyle sebep sonuç diyagramı, ya da kimi kaynaklarda geçtiği şekliyle Ishikawa diyagramı, kalite çalışmalarında sıklıkla kullanılan bir yöntemdir.

Benzetim

Gerçek dünyadaki bir sürecin veya sistemin işlemlerinin zaman içinde taklididir. İlk önce bir şeyi simüle etme davranışı bir modelin geliştirilmesini gerektirir; bu model, seçilen fiziksel veya soyut sistemin veya sürecin temel özelliklerini veya davranışlarını temsil eder. Model sistemin kendisini temsil ederken, benzetim sistemin zaman içinde çalışmasını temsil eder.

Beyin Fırtınası

Problem çözme üzerine rahat, resmi olmayan bir yaklaşımı birleştirir. İnsanları ilk başta biraz çılgınca görünen düşünceler ve fikirler ortaya koymaya teşvik eder. Bu fikirlerden bazıları bir soruna özgün, yaratıcı çözümler oluşturarak oluşturulabilirken, diğerleri daha da fazla fikir üretebilir. Bu, insanları normal düşünme biçimlerinden “çarparak” sökülmelerine yardımcı olur.

Bilanço

Bilanço, bir şirketin dönemsel faaliyetleri sonucu, dönem sonunda hazırladıkları ve yayımladıkları tablolardır. Bilanço Eşitliği Varlıklar = Sermaye+ Borçlar ‘dır. Bir kuruluşun, varlıklarını ve o varlıkların kaynağını teşkil eden unsurların belirli bir tarih itibarıyla gösterildiği hesap özetidir.

Bileşik Faiz

İlk anapara üzerinden hesaplanan faiz olup, bir depozito veya kredinin önceki dönemlerinin birikmiş faizlerini de içerir.

Birim Satın alma Maliyeti

Bir parti ürün üretmenin ya da hizmet karşılığının toplam maliyetinin, partideki toplam birim sayısına bölünmesi ile elde edilen bir birim ürünün mâliyeti.

BOM (Bill of Material)

Basitçe üretim yönetimi sırasında, bir ürünün meydana gelebilmesi için gereken hammadde, yarı mamul veya kısaca tedarik edilmesi gereken ürünleri belirtir.

Ciro

Belirli bir dönemde bir işletme tarafından alınan para miktarı, kazanç.

CNC (Computer Numerical Control)

CNC, önceden programlanmış bilgisayar yazılımının fabrika alet ve makinelerinin hareketini belirlediği bir üretim sürecidir. İşlem, öğütücü ve tornadan değirmenlere ve yönlendiricilere kadar bir dizi karmaşık makineyi kontrol etmek için kullanılabilir. CNC, üç boyutlu kesme görevleri tek bir istemde gerçekleştirilebilir.

Cplex

Bir optimizasyon yazılımı paketidir.

Dal Sınır Ağacı

Optimizasyon problemlerini çözmek için sistematik bir yöntemdir
Açgözlü yöntem (greedy approach) ve dinamik programlama başarısız olduğu durumlarda uygulanan genel bir optimizasyon tekniğidir.
Ancak, daha yavaştır. Aslında, çoğu zaman en kötü durumda üssel zaman karmaşıklığına yol açar.
Diğer taraftan, dikkatli uygulanırsa, ortalama olarak oldukça hızlı çalışan algoritmalara yol açabilir.

Darboğaz(Bottleneck)

Departman, tesis, makine veya kaynak zaten tam kapasiteyle çalışıyor ve bu sebeple kendisine ek bir talepte bulunamıyor. Kritik kaynak olarak da adlandırılan tıkanıklık, ilişkili kaynakların verimini sınırlar.

Deflasyon

Kısaca fiyatlar genel düzeyinde sürekli azalış olarak tanımlanır enflasyonun tam tersi bir durum söz konusudur. Para arzının azalmasıyla tüketici parayı elde tutma ihtiyacı duyar ve tüketim talebi azalır.

Değer zinciri

Değer zinciri, belirli bir sektörde faaliyet gösteren bir firmanın pazar için değerli bir ürün veya hizmet sunmak için gerçekleştirdiği bir faaliyetler bütünüdür.

Delfi Yöntemi

Yapısal iletişim için geliştirilmiş ve genellikle geleceğe yönelik tahminler için kullanılan bir metottur.

Demirbaş

Yerine sabitlenmiş bir şey.

Depo Optimizasyonu

Depo optimizasyonu, her büyüklükteki depoların verimli çalışmasının anahtarıdır. Disiplinli bir süreç olan depo optimizasyonu otomasyonu ve hataları azaltırken esnekliği, iletişimi, yönetimi ve müşteri memnuniyetini geliştirirken zamandan, alandan ve kaynaklardan nasıl tasarruf edileceğini belirlemeyi de içerir. Diğer depo optimizasyon konuları arasında depo akışı, ürün yerleştirme, depolama ve geri alma sistemleri bulunmaktadır. En verimli depolar, her seviyede rekabeti yenmek için optimize edilmiş depolardır.

Depomla Alanı

Mal, hammadde vs. ürünlerin depolandığı alan.

Diyet Problemi

Diyet probleminin amacı, minimum maliyetle bir günlük beslenme ihtiyacını karşılayacak yiyecek setini seçmektir. Sorun, amacı maliyeti en aza indirgemek ve kısıtlamaları belirtilen beslenme gereksinimlerini karşılamak olan doğrusal bir program olarak formüle edilmiştir. Diyet problemi kısıtlamaları tipik olarak diyetteki kalori sayısını ve vitamin, mineral, yağ, sodyum ve kolesterol miktarını düzenler. Matematiksel formülasyon basit olsa da, çözüm lezzetli olamaz! Besin gereksinimleri tat veya çeşitlilikten bağımsız olarak karşılanabilir, bu nedenle “en uygun” bir menüden bir yemeğe girmeden önce çıktısını düşünün!

Doğrudan Maliyet

Hammadde maliyeti gibi doğrudan doğruya belirli bir ürünün imalatı ya da bir hizmetin teslimi ile ilgili olarak katlanılan maliyetlerdir.

Dolaylı Maliyet

Bir ürünün ya da hizmetin üretimi ile ilgili olarak ortaya çıkan; ancak, üretim süreciyle yakından ilişkili olmasına karşın, birden fazla ürün ya da hizmetin üretiminde ortak olarak katlanılan maliyetlerdir (ör. Farklı ürünlerin imalatında kullanılan ekipmana yönelik hizmet veren bir tamirat bölümünün katlandığı maliyetler).

Ekonomik Büyüme Oranı

Bir ülkede belirli bir süre boyunca üretilen tüm mal ve hizmetlerin değerindeki değerin, önceki döneme göre yüzde olarak değişmesidir. … Çoğu durumda, ekonomik büyüme oranı bir ülkenin gayri safi yurtiçi hâsıla (GSYİH) içindeki değişimi ölçer.

Endüstri 1.0

1760 yılına kadar uzanan İlk Endüstri Devrimi, su ve buhar kullanarak yeni üretim süreçlerine geçişti. Daha fazla sayıda çeşitli malların üretilmesi ve bazıları için daha iyi bir yaşam standardı oluşturulması açısından büyük yarar sağladı. Özellikle tekstil endüstrisi, taşımacılıkta olduğu gibi sanayileşme ile de değişmiştir.Buhar ve kömür gibi yakıt kaynakları, makineyi daha uygun hale getirmiştir ve makinelerle üretim fikri hızla yayılmıştır. Makineler daha hızlı ve daha kolay üretime izin verdi ve her türlü yeni inovasyonu ve teknolojiyi de mümkün kıldı.

Endüstri 2.0

İlk Sanayi Devrimi, 1760’lı yıllarla 1840’ların arasındaki dönemi temsil ediyordu. Bu, ikinci sanayi devriminin başladığı yer. Tarihçiler bazen bunu esas olarak İngiltere, Almanya ve Amerika’da meydana gelen “Teknolojik Devrim” olarak adlandırırlar.Bu süre zarfında, daha da fazla üretim ve daha sofistike makineler için en üstün elektrik teknolojisi olan yeni teknolojik sistemler tanıtıldı.

Endüstri 3.0

İlk bilgisayar dönemi ile başladı. Bu ilk bilgisayarlar genellikle sağlayabildikleri bilgi işlem gücüne göre çok basit, hantal ve inanılmaz derecede büyüktü, ancak günümüzde bilgisayar teknolojisi olmadan düşünmeye zorlandığı bir dünya için zemin hazırladılar.1970’li yıllarda, Üçüncü Sanayi Devrimi, üretimde daha fazla otomasyona geçmek için elektronik ve BT (Bilgi Teknolojisi) kullanımını içeriyordu. Üretim ve otomasyon, İnternet erişimi, bağlana bilirlik ve yenilenebilir enerji sayesinde önemli ölçüde gelişti.

Endüstri 4.0

Dördüncü Endüstri Devrimi, özerk bir şekilde bilgi alışverişinde bulunan, eylemleri tetikleyen ve insan müdahalesi olmadan birbirini kontrol edebilen akıllı makineler, depolama sistemleri ve üretim tesislerinin dönemidir.Bu bilgi alışverişi, bugün bildiğimiz Endüstriyel Nesnelerin İnterneti (IIoT) ile mümkün olmaktadır. Endüstri 4.0’ın temel unsurları şunları içerir:Siber fiziksel sistem – bilgisayar tabanlı algoritmalar tarafından çalıştırılan mekanik bir cihaz.
Nesnelerin İnterneti (IoT) – bilgisayarlı algılama, tarama ve izleme yetenekleriyle gömülü makine cihazlarının ve araçların birbirine bağlı ağları.
Bulut bilgi işlem – şirket dışı ağ barındırma ve veri yedekleme.
Bilişsel hesaplama – yapay zekâ kullanan teknolojik platformlar.
“Endüstri 4.0, müşterilerin istediklerini özelleştirmelerine izin vermeye başladığınızda Endüstri 5.0’a doğru ilerlemeye başladı.

Ergonomi

İnsanların kullandığı şeyleri tasarlamak ve düzenlemekle ilgilenen uygulamalı bir bilim, böylece insanların ve şeylerin en verimli ve güvenli bir şekilde etkileşime girmesini sağlamak
– Biyoteknoloji, insan mühendisliği, insan faktörleri de denir.

FMEA

Baş harflerini İngilizcesi olan Failure Mode Effect Analysis den alır. Türkçe karşılığı Hata Türü ve Etkileri Analizidir. Bu metodoloji ile amaç; süreç içerisinde oluşabilecek hata, risk  türlerini ve oluşabilecek etkilerini tespit etmek, kritik sonuçları belirlemek ve buna uygun olarak hataları, kritikleri ve arızaları ortadan kaldırarak veya en aza indirerek süreçte en iyiyi yakalamaktır.

İkame Ürün

Mekan veya kullanım yerine bağlı olarak  birbiri yerine kullanılabilen ürünlere denir. Tüketicinin ihtiyaçlarını karşılayan mallara rakip mallar denir. Tereyağı ve margarin ikame mallara örnek olarak gösterilebilir.

Kurumsal Kaynak Planlaması (KKP)

Diğer bir ismiyle ERP (Enterprise Resource Planning) olarak bilinen bu sistem bir işletmenin tüm kaynaklarına ait verileri bütünleşmiş ve verimli şekilde kullanılmasını ve saklanılmasını sağlar. Veriler ön görülen süreçte KKP sistemine girdi olarak girer ve ilgili departmanlarda bilgiye dönüşür.

PUKÖ Döngüsü

KAIZEN stratejisinin bir parçasıdır. Planla-Uygula- Kontrol Et-Önlem Al. Sürekli iyileştirme felsefesi ile hareket bu strateji de en önemli basamak “Planlama”dır. Planlama aşamasında sürecin 5N1K (Ne-Nerede-Ne zaman-Nasıl-Ne İçin ve kimler) kuralına göre belirlenmesi gerekir. Uygulama aşamasında plana uygun süreçler uygulanarak istatistikler elde edilir. Kontrol et aşamasında ise uygulama aşamasında elde edilen sonuçlar girdi olarak kullanılır. Kontrol Et aşamasında ise planlanan hedefe ulaşılmışsa uygulama standartlaştırılmalıdır, değil ise sapmalar belirletilmeli. 4. aşaması “Önlem Al” da belirlenen sapmalar üzerine çalışmalar yapılır ve oluşabilecek hataların risklerin önüne geçilmeye çalışılır.

Yalın Üretim

Üretim sistemlerinde israfı azaltırken üretimde verimliliği artıran felsefesini KAIZEN’den alan bir metodolojidir.